OTİZM SPEKTRUM BOZUKLUK NEDİR? OTİZM HAKKINDA ;

Otizm Spektrum bozukluğu çocukluk çağı nörogelişimsel bozuklukları içinde yer alan bir klinik tanı grubudur. Belirtileri erken çocukluk çağında başlamakta olup, sosyal iletişimsel alanda belirgin yetersizlikler, sınırlı tekrarlayıcı davranışlar ve ilgi alanları ile seyreden bir bozukluktur. (APB) 

Otizm Spektrum bozukluğunun olası nedenleri ve risk faktörleri olarak nörobiyolojik, Ailesel ve çevresel özellikler üzerinde durulmaktadır. Ancak, otizmin bu etmenlerin hangisinden ne oranda etkilenmiş olduğu halen belirsizdir.

Otizm Spektrum bozukluğu yoğunluğuna bağlı olarak 3 düzey de ele alınmış ve belirti yoğunluğu ölçeğinde: 

•Düzey-1 destek gereksinimine

•Düzey-2 yoğun destek gereksinimine •Düzeye-3 ise çok yoğun destek gereksinime karşılık gelmektedir.

Otizm Spektrum Bozukluğunun Erken Belirtileri: 

• 6 ayı geçtiği halde başkalarına gülümsememek

• . 12 ayı geçtiği halde agulamamak, parmakla bir şeyi işaret etmemek ya da

• "bay-bay gibi jestleri yapmamak

• 16 ayı geçtiği halde tek bir sözcük bile söylememek

• .24 ayı geçtiği halde iki sözcüklük basit cümlecikler kurmamak

• Hangi ayda olursa olsun gelişimde gerileme göstermek; örneğin, dahaönce söylediği bazı sözleri söylememeye başlamak

• Okul öncesi dönemde gözlenen özellikler: 

• Başkalarının kendisine dokunmasından kaçınmak

• •Kendini diğer insanlardan soyutlamak

• •Başkalarının mimiklerini taklit etmemek

• • Anne-babasının kendisine gülümsemesine karşılık gülümseme davranışı göstermemek

• •Günlük yaşamda konuşarak iletişim kurmamak

• •Başkalarının söylediklerini anında ya da gecikmeli olarak papağan konuşması biçiminde tekrarlamak

• •Kendisine adıyla seslenildiğinde hiçbir tepki vermemek

• Etrafındakilerin sıklıkla kullandıği bay-bay yapma ya da öpücük verme gibi jestleri kullanmamak

• •Kanat çırpma ya da parmak ucunda koşturma gibi tekrarlı davranıslar sergilemek

• •Oyuncaklarla sıra dışı biçimlerde etkileşmek

• •Rutinlere aşırı bağlılık göstermek

• •Beslenmede aşırı seçici olmak

• •Sıklıkla öfke nöbetleri geçirmek

• •Bazı seslerden, ışıklardan vb. aşırı rahatsız olmak

• Okulöncesi dönemdeki özelliklere ek olarak okul döneminde gözlenen özellikler:

• • Sosyal oyunlara katılmamak

• • Kendisinden daha küçük çocuklarla oynamayı yeğlemek

• • Başka çocuklarla oynarken fazlaca patronluk yapmak

• •Fazlaca didaktik ifadeler kullanmak

• • Karşılıklı konuşma sürdürmekten çok tek taraflı konuşma özelliği göstermek

• • Söylediklerinin ya da yaptıklarının başkaları üzerindeki olumsuz etkilerini algılayamamak

• • Fazla kuralcı olma ya da olayları anlamlandırmak için kurallar yaratma gereksinimi göstermek

• • Dinlemeye ya da çalışmaya yoğunlaşmakta zorlanmak

• • Sporda beceriksizlik göstermek

• • Etkinlik geçişlerinde zorlanmak

Gibi davranışlar sergileyen bireylerde Otizm Spektrum Bozukluğu olma ihtimaline karşın değerlendirmeye alınmalıdır.

(Mukaddes, N. (2017). Otizm Spektrum Bozuklukları. Istanbul. Nobel Tıp Kitapevleri.)

(Tekin-İftar,E. (2019). Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocuklar Ve Eğitimleri. Ankara. Vize Akademik)